Testing
Een onzichtbare vijand en lockdown
Een onzichtbare vijand kan je niet verslaan... maar hoe kunnen we virusverspreiding dan op grote schaal in toom houden?
De eerste strategieën om zich te beschermen in de pandemie waren lockdownmethoden. Maar deze zijn moeilijk te organiseren en psychologisch vol te houden en daarenboven economisch, politiek en sociaal zeer zwaar, zeker voor een langere periode.
Opzetten van een teststrategie op basis van besmetting
Daarom is het van zeer groot belang om de verspreiding van het virus zichtbaar te maken door
breed te testen en betrouwbare methodes te gebruiken.
Zo krijgen we de situatie duidelijk in beeld:
Op deze manier hoeven we niet iedereen meer te isoleren, maar kunnen we enkel selectief
de mensen die ziek zijn isoleren en de mensen die hoog risiko lopen in quarantaine houden.
Meer weten?
Surf naar de info-site over het cornavirus, en bekijk de info over quarantaine
Valkuil 1ste golf: de testcapaciteit
In de eerste golf van de Covid-19 pandemie (voorjaar 2020) beschikte de meeste landen nog niet over
voldoende testmateriaal en labofaciliteiten om de testcapaciteit voldoende op te drijven.
Opdracht 1
De bovenstaande grafieken komen uit het wekelijks epidemiologisch bulletin van 7 mei 2021 van Sciensano.
In de groene grafiek rechts zie je duidelijk twee pieken die overeenkomen met de twee eerste golven van de covid pandemie in België.
Links zie je echter maar 1 piek.
Waarom ontbreekt die piek in de linkse groene grafiek?
Bekijk het antwoord
In het begin van de pandemie was er niet genoeg test-capaciteit om iedereen met (milde) klachten te testen.
Dat betekent dat het aantal bevestigde gevallen veel lager lag dan het aantal effectieve gevallen.
Echter, hoeveel of hoe weinig gevallen van Covid ook bevestigd worden door een test, het percentage van mensen
die ernstige symptomen ontwikkelen blijft hetzelfde en dus ook het aantal mensen die in het ziekenhuis belandden met Covid.
In het ziekenhuis werd wel steeds een test uitgevoerd dus in de rechtse grafiek zie je wel twee pieken.
Valkuil eerste golven: presymptomatische gevallen
Dankzij de verhoogde testcapaciteit waren we na de eerste golf van COVID-19 in staat om goed te kunnen detecteren wie besmet is.
En toch missen we nog een deel van de mensen die anderen kunnen ziek maken: de presymptomatische gevallen.
Opdracht 2
Bekijk onderstaande grafieken:
- De oranje curve geeft aan hoeveel virusdeeltjes in je lichaam aanwezig zijn.
- Op de verticale as staat dus de virale lading in ons lichaam.
- De horizontale as geeft de tijd weer.
Duid volgende situaties op de tekening aan:
1. Blootstelling: het virus komt in je lichaam via mond/neus/ogen.
2. Besmettelijk: als de virusconcentratie voldoende groot is in je neus en keelholte en je andere mensen kan besmetten.
3. Besmet: het virus dringt binnen in de cellen van je lichaam.
4. Presymptomatisch ziek: je bent besmet, maar hebt nog geen symptomen.
5. Symptomatisch ziek: je immuunstelsel treedt in werking en je ontwikkelt symptomen.
6. Genezen: je immuunstelsel krijgt het virus uit je cellen.
Bron: https://www.nytimes.com/interactive/2020/10/02/science/charting-a-coronavirus-infection.html
Het is niet altijd duidelijk of iemand asymptomatisch of presymptomatisch is.
Je kunt niet weten of symptomen niet een paar dagen later toch gaan opduiken.
Meer weten? Lees dit artikel
Opdracht 3
Sleep de benaming in de donkerblauwe kader bij de juiste situatie.
Bekijk dit filmpje
Opdracht 4
Waarom missen we de presymptomatische gevallen met de teststrategie op basis van besmetting?
Bekijk het antwoord
We hebben hier dus te maken met een tweede valkuil voor de test-strategie: mensen laten zich pas testen wanneer ze symptomen ontwikkelen. De labtesten duren dan nog eens typisch een extra 24u.
Opzetten van een teststrategie op basis van besmettelijkheid
Een betere strategie zou dus zijn om mensen toegang te verlenen tot groepsactiviteiten wanneer getest is dat
ze niet BESMETTELIJK zijn via een sneltest en dus geen gevaar vormen voor anderen op dat moment.
Deze type test is in ontwikkeling in België (KULeuven & imec) en zal getest worden in de zomer 2021 in de luchthaven van Zaventem.
Bekijk onderstaand filmpje en radiofragment over deze test en los de opdrachten hierbij op.
Bron: https://www.robtv.be/nieuws/imec-ontwikkelt-nieuwe-test-om-coronavirus-binnen-5-minuten-op-te-sporen-in-uitgeademde-lucht-107157
Bron: https://radio1.be/luister/select/nieuwe-feiten/de-adem-corona-test
Opdracht 5
Benoem 3 voordelen van de PCR-ademtest t.o.v. de klassieke PCR-test.
Bekijk het antwoord
- Het is laagdrempelig en gebruiksvriendelijk ( geen neus/keel staalafname nodig en geen opgeleid personeel nodig)
- Het gaat veel sneller (enkele minuten i.p.v. 24u)
- Het test of iemand besmettelijk is (en in welke mate ) i.p.v. of iemand besmet is (belangrijk voor asymptomatische en presymptomatische gevallen)
Opdracht 6
Waarom blijft het nog steeds belangrijk om zo'n test te ontwikkelen, terwijl er al vaccins voorhanden zijn voor Covid-19? Benoem 3 redenen.
Bekijk het antwoord
- Het zal nog even duren eer we met vaccins aan groepsimmuniteit zullen geraken (logistieke organisatie neemt tijd)
- Deze techniek kan ook gebruikt worden voor andere ziekten zoals de griep.
- Om technologie voorhanden te hebben, mocht er in de toekomst nog een pandemie komen.
Opdracht 7
Welk voordeel biedt deze PCR-ademtest t.o.v. een VOC–ademtest?
Bekijk het antwoord
Bij Covid-19 verloopt de verspreiding hoofdzakelijk presymptomatisch. De PCR ademtest laat toe om de aanwezigheid van het virus te testen in de adem. Indien het daar aanwezig is, heb je grote kans om anderen te kunnen besmetten. Dit kan gedetecteerd worden onafhankelijk van het feit of iemand al de symptomen vertoont of niet. De VOC-test, die detecteert vluchtige moleculen in de adem die het lichaam aanmaakt als reactie op een Covid-19 infectie. Met deze test kunnen we geen presymptomatische gevallen detecteren.
Opdracht 8
Zet de woorden op de juiste plaats
Overzicht van de verschillende testen
Type test |
Antilichamen sneltest |
Antilichamen labtest |
Antigen |
PCR sneltest |
PCR labtest |
Duur afname test |
10-15 min |
10-15 min |
15-30 min |
15-30 min |
1 min |
Afwachten van resultaat |
30 min-1 dag |
1-2 dagen |
1 uur -1 dag |
5 min |
1-7 dagen |
Bruikbaarheid van de test (tov begin symptomen) |
vanaf week 3 (tot week 6) |
vanaf week 3 (tot week 6) |
week –1 tot +1 |
week –1 tot 3 |
week –1 tot 3 |
Bemonstering |
bloedstaal (vingertip) |
bloedstaal (ader) |
speeksel |
ademtest |
keel/neuswisser |
Gemeten? |
antilichamen |
antilichamen |
antigen virus |
genetisch materiaal virus |
genetisch materiaal virus |
Betekenis positief resultaat |
besmet geweest en lichaam heeft verdediging opgebouwd |
besmet geweest en lichaam heeft verdediging opgebouwd |
besmet op het ogenblik |
besmet op het ogenblik |
besmet op het ogenblik |
Voordelen |
goedkoop |
nauwkeuriger dan de antilichamen sneltest |
positieve waarden meestal nauwkeurig |
snel test besmettelijkheid |
nauwkeurig |
Nadelen |
nauwkeurigheid niet steeds optimaal |
nauwkeurigheid nog steeds niet ideaal snel na de eerste symptomen |
negatieve waarden meestal te bevestigen met een PCR test |
nog in testfase, nog toegankelijk te maken |
test besmetting ipv besmettelijkheid. Een lab is nodig met geschoold personeel |
Opdracht 9
Duid aan welke test best geschikt is bij de aangegeven situatie.