Voorbereidend werk: determinatie van bomen

« vorige Volgende »

Roze bladgisten groeien op bepaalde loofboomsoorten. Voor ons onderzoek kiezen we twee soorten die overal in België groeien. Niet alleen in bossen en parken maar op iedere hoek van de straat bij wijze van spreken.

de Gewone es

Wetenschappelijke benaming:
Fraxinus excelsior
Engelse benaming:
Common ash
Franse benaming:
Frêne commun

Meer weten?

de Gewone esdoorn

Wetenschappelijke benaming:
Acer pseudoplatanus
Engelse benaming:
Sycamore maple
Franse benaming:
Erable sycomore

Meer weten?

Afmeting	tot 30 meter
Bloeimaanden	april-mei-juni
Stam	- dunne grijze schors; - eerst glad, later gaat hij schilferen.
Takken	- de boom is wijd vertakt; - jonge takken zijn kaal; - de groene bladknoppen zijn dik en eivormig.
Bladeren	De bladeren zijn van boven donkergroen en aan de onderkant blauwachtig groen of roodachtig. Ze worden 10 tot 25 cm lang. In de nerfoksels zitten haarbosjes, maar verder zijn ze kaal. De bladeren zijn handlobbig met 3, 5 of 7 toegespitste, grof getande lobben. De bladsteel is roodachtig.
Bloemen	- polygaam (bloemen met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen en bloemen met alleen mannelijke of alleen vrouwelijke geslachtsorganen); - vormen smalle, hangende, 5 tot 15 cm lange pluimen; - zijn geelgroen en 6 tot 7 mm lang; - elke bloem heeft 5 vrijstaande kelk- en kroonbladen; - verschijnen tegelijk of later dan de bladeren.
Vruchten	- een splitvrucht; - de vleugels van de vruchthelften maken een rechte of scherpe hoek; - de vruchten zijn kaal.

Om te weten of we wel degelijk met de juiste boomsoort te maken hebben, gaan we bomen determineren.

1. Wat is een determinatiesleutel?

Een boom determineren wil zeggen dat je de naam zoekt van een onbekende boom. Je bepaalt tot welke soort hij behoort. Hiervoor maken we gebruik van een determineersleutel (of –tabel) en/of een toepassing op de smartphone of de ipad.


In een determinatiesleutel krijg je achtereenvolgens meerkeuze vragen over waarneembare kenmerken van je boom. Elk antwoord leidt je naar een nieuwe vraag, tot er nog slechts één mogelijkheid over is.	Er bestaat ook een eenvoudigere methode van determineren, waarbij je geen meerkeuze vragen krijgt, maar waar je in de tabel een voor een beweringen moet afgaan en met de eerste die juist is moet je dan steeds verder gaan.

2. Welke sleutels kan je gebruiken?

Om te kunnen determineren, heb je verschillende keuzes:

3. Bomenwoordenschat

Om goed te kunnen determineren heb je wel wat woordenschat nodig.

Hier enkele oefeningen die je op het internet kan vinden om je bomenwoordenschat in te oefenen:

bladvormen biodoen

Opdracht 1

Werk in een groepje van 2 in de klas. Elk groepje neemt een ander boomnummer.
Determineer je de boom aan de hand van de figuur en een determinatietabel of –programma naar keuze.

Nummer van de boom:

Selecteer de boom

Opdracht 2

Pluk bij droog weer een blad van een boom.
Determineer ter plekke de boom en schrijf je determineervragen en antwoorden hieronder op.
Laat het blad 3 tot 4 weken drogen in een plantenpers.
Plak het blad op een stevig wit blad m.b.v. fijne strookjes plakband.
- Noteer aan de voorkant:
  - naam van de boom
  - plukplaats
  - plukdatum
- Noteer aan de achterkant:
  - determineerpad
  - flora of website die je hiervoor gebruikt hebt
Maak een foto van je werk en stuur deze foto door via smartschool of je leerplatform van de school.

« vorige Volgende »

Interactieve determinatietabel	Soortenbank	Biologiepagina	Determinatietabel voor bomen

Eenvoudig Visueel Beperkte soorten Interactief	Vergt meer woordenschat Visueel Uitgebreid Interactief	Eenvoudig Visueel Vrij beperkt Niet interactief	Eenvoudig Niet erg visueel Vrij beperkt Niet interactief

Afmeting	tot 40m hoog
Bloeimaanden	april-mei
Stam	- recht; - de oorspronkelijke groeitop blijft de top van de stam; - de schors is tamelijk glad, dun en wat gelig; - bij ouderdom ontstaan kloven.
Takken	- de jonge takken zijn vrij dik; - de knopschubben zijn zwart.
Bladeren	De geveerde bladeren staan tegenover elkaar. Ze bestaan uit 7 tot 13 eironde tot langwerpige, toegespitste, getande deelblaadjes. Alleen aan de onderkant zijn ze langs de middennerf behaard.
Bloemen	- tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen); - de bloeiwijze is pluimvormig; - de bloemen groeien in de oksels van afgevallen bladeren, vooral aan de top van de takken; - de bloemen staan in groepjes en verschijnen al voor de bladeren.
Vruchten	- een eenzadige dopvrucht of nootje; - de langwerpige nootjes zijn plateivormig en gevleugeld.