Praktijkvoorbeelden
Is de wiskunde die je nodig hebt in je STEM-les not your cup of tea? Laat je graag een expert-ingenieur of bakker aan het woord om je leerlingen te motiveren? Maak dan gebruik van de digitale middelen van vandaag. Eenmaal een filmpje of video door je collega/expert opgenomen is, kan het onbeperkt opnieuw gebruikt worden. Het biedt een alternatief voor de fysieke aanwezigheid van je collega/expert in de klas.
Hieronder vind je een aantal voorbeelden van youtubefilmpjes die nuttig kunnen zijn in de STEM-les.
Je collega Wiskunde in je klas
Opfrissen uitleg grafieken tekenen
Een nuttige wiskundeles
De kunde van een vakman/vakvrouw op de werkvloer in je klas
Achter de schermen bij bakkerij Knapen in Bocholt. De bakker aan het woord in het kader van een STEM-project rond fermenteren van brood:
Feedback is erg belangrijk in het leerproces van de leerling. Door digitaal te werken kan het geven van feedback tijdsefficiënter gebeuren.
- Zo kunnen leerlingen rechtstreeks oplossingen en een score krijgen na het invullen van een bookwidget.
- Omgekeerd kan de leraar een digitaal overzicht krijgen van de prestaties van zijn/haar leerlingen.
- De leerkracht kan ook snel en eenvoudig mini-enquêtes afnemen bij zijn leerlingen om zo zijn/haar lessen verder te optimaliseren.
Een mini-enquête
Bij Flipping the classroom verwerven de leerlingen een stukje leerstof zelfstandig thuis, in de klas of in het Open Leercentrum van de school (pre-teaching). Daarna wordt de leerstof verder ingeoefend in de klas.
Leren lezen van kaarten en plannen
Voorbereidende opdracht thuis
Hieronder vind je een voorbeeld van een bookwidgetopdracht die de leerlingen maken als voorbereiding op het lezen van plannen en kaarten in de klas.
Tips!
- Overdrijf niet met thuisopdrachten! Hou ze kort en krachtig: Liever filmpje van enkele minuten met enkele korte opdrachtjes of een korte oefening dan een uur documentaire kijken of alleen een (digitale) cursus doornemen.
- Een digitale begeleidende opdracht die leerlingen moeten indienen, maakt het ook gemakkelijker om op te volgen wie de opdracht effectief gemaakt heeft.
Bij begeleid zelfstandig leren (BZL) verwerven of verwerken de leerlingen individueel of in groepjes zelfstandig een deeltje leerstof in de klas met de leraar als coach. Digitale instructies onder de vorm van bookwidgets, filmpjes, PowerPoints, … zijn erg efficiënt om de leerlingen aan te sturen. Leraren spenderen minder tijd aan F2F instructies en leerlingen kunnen op hun eigen tempo werken.
Vooral een gepaste blend van online instructies met F2F klasmomenten zorgen voor een krachtige leeromgeving.
1. Instructies online i.p.v. F2F
Soms zijn online instructies veel handiger dan F2F instructies. Een mooi voorbeeld hiervan is het installeren van een app. Dat gaat het snelst met een instructiefilmpje en een stappenplan. F2F moet alles keer op keer herhaald worden, wat veel tijd en energieverlies is voor een leerkracht. Bovendien is het veel gemakkelijker om te differentiëren en coachen bij online instructies. De leerlingen zijn geconcentreerder en doelgerichter bezig. Het is het duidelijker wie echt hulp nodig heeft en dan heeft de leerkracht daar ook de tijd voor.
STEM-thema ‘Fermenteren van brood’
In het kader van dit STEM-thema krijgen de leerlingen de opdracht om een eigen brooddoos te maken. Om het zelfstandig leren aan te moedigen, krijgen de leerlingen een stappenplan met begeleidende instructiefilmpjes.
Stroomdiagram
STEM-thema ‘Op survivaltocht’
Hieronder vind je een voorbeeld van online instructies voor het installeren van een app die toelaat planten, dieren en paddenstoelen te herkennen op basis van hun foto.
2. Digitaal aangestuurd groepswerk gevolgd door F2F feedback
Hieronder vind je een voorbeeld van een groepswerk dat aangestuurd wordt door een bookwidget. De les wordt een krachtig leermoment omdat ze afgesloten wordt met F2F feedback van de leerlingen onderling met de leerkracht als coach.
STEM-thema ‘Op survivaltocht’
Outdoor learning lijkt een fysieke activiteit bij uitstek. Toch kan de leerwinst van outdoor learning enorm verhoogd worden als de activiteiten op het terrein gecombineerd worden met digitaal ondersteunde activiteiten in de klas of thuis.
Op survivaltocht
Voorbereidende opdracht thuis
Volgende opdrachten over eetbare planten kunnen de leerlingen thuis, in de klas, of in het open leercentrum op school voorbereiden. Hun antwoorden worden daarna F2F in de klas besproken. Wat ze op die manier leren, kunnen ze later gebruiken als ze effectief op survivaltocht gaan.
Opdracht in de klas
Onderstaande opdrachten rond het verzorgen van een gewonde kunnen de leerlingen samen in de klas uitvoeren. Ze rapporteren digitaal door schetsen, een filmpje en een foto up te loaden. Op een echte survivaltocht zijn de aangeleerde vaardigheden uiteraard belangrijk.
Filmpje met levensechte demo
Bekijk dit filmpje met een levensechte demo (voor het gebruik van chemische scheidingstechnieken in 'survivalcontext' kijk van 22min09 tot 25min57). Het toont bepaalde technieken en aandachtspunten die belangrijk zijn op survivaltocht. Filmpjes met een levensechte demo kunnen gebruikt worden als opwarmer voor een STEM-thema, als opfrissing van bepaalde voorkennis of om bepaalde technieken al even in de klas te laten zien zodat leerlingen beter voorbereid zijn als ze naar buiten gaan.
Op survivaltocht
Digitale tools kunnen ook de survivaltocht zelf verrijken
Vind de weg terug met topografische apps of google maps
Determineer eetbare planten met behulp van een app
.
Een van de onderzoekende scholen die deelnam aan dit project ging aan de slag met het gebruik van een bestaande STEM e-cursus als basis voor het ontwerpen van een blended STEM-project (praktijkonderzoekende school).
OS?! TEAM
In OS?! komt de analyse van de beginsituatie altijd ruim aan bod. De redenen om al dan niet digitaal te werken binnen de STEM-lessen werden dan ook uitgebreid besproken met het OS?! team:
-
Voordelen
De differentiatiemogelijkheden en de mogelijkheid om kwaliteitsvol expertenmateriaal aan te bieden. -
Nadelen
De te gestuurde aanpak van een volledige e-cursus.
LEERLINGEN
Ook bij de leerlingen werd gepolst naar hun beleving rond digitaal werken op school. Een groot aantal van de deelnemende leerlingen uit het 4e jaar Doorstroom STEM-wetenschappen stond open voor digitaal werken op school, al waren er zeker ook fervente tegenstanders. Opmerkelijk was dat zowel voor- als tegenstanders te kennen gaven dat digitaal werken snel aanleiding geeft tot distractie en minder participatie aan het leerproces.
Deze bevindingen bevestigen het idee om zelf een kwaliteitsvolle STEM-cursus te ‘blenden’ en hierin de voordelen van digitaal en face to face te combineren.
Bevindingen
OS?! TEAM
LEERLINGEN
Voor het blended STEM-project
Na het blended STEM-project
Na afloop van het blended STEM-project besprak een focusgroep van een tiental leerlingen hun ervaringen. Zowel voor- als tegenstanders van digitaal leren vonden de blended werkvorm een mooi compromis:
- Ze konden de focus beter bij het lesgebeuren houden.
- Ze gaven zichzelf een hogere participatiegraad.
- De variatie tussen face to face en digitaal werd als positief en leerbevorderend ervaren.
De leerlingen vertelden eveneens dat ze hun mening rond digitaal leren na het doorlopen van het blended STEM-project hebben bijgestuurd en dat ze de blended vorm erg geschikt vinden.
Beluister enkele korte audiofragmenten uit deze focusgroep:
Audio-opname 1
Audio-opname 2
Audio-opname 3
Is de wiskunde die je nodig hebt in je STEM-les not your cup of tea? Laat je graag een expert-ingenieur of bakker aan het woord om je leerlingen te motiveren? Maak dan gebruik van de digitale middelen van vandaag. Eenmaal een filmpje of video door je collega/expert opgenomen is, kan het onbeperkt opnieuw gebruikt worden. Het biedt een alternatief voor de fysieke aanwezigheid van je collega/expert in de klas.
Hieronder vind je een aantal voorbeelden van youtubefilmpjes die nuttig kunnen zijn in de STEM-les.
Je collega Wiskunde in je klas
Opfrissen uitleg grafieken tekenen
Een nuttige wiskundeles
De kunde van een vakman/vakvrouw op de werkvloer in je klas
Achter de schermen bij bakkerij Knapen in Bocholt. De bakker aan het woord in het kader van een STEM-project rond fermenteren van brood:
Feedback is erg belangrijk in het leerproces van de leerling. Door digitaal te werken kan het geven van feedback tijdsefficiënter gebeuren.
- Zo kunnen leerlingen rechtstreeks oplossingen en een score krijgen na het invullen van een bookwidget.
- Omgekeerd kan de leraar een digitaal overzicht krijgen van de prestaties van zijn/haar leerlingen.
- De leerkracht kan ook snel en eenvoudig mini-enquêtes afnemen bij zijn leerlingen om zo zijn/haar lessen verder te optimaliseren.
Een mini-enquête
Bij Flipping the classroom verwerven de leerlingen een stukje leerstof zelfstandig thuis, in de klas of in het Open Leercentrum van de school (pre-teaching). Daarna wordt de leerstof verder ingeoefend in de klas.
Leren lezen van kaarten en plannen
Voorbereidende opdracht thuis
Hieronder vind je een voorbeeld van een bookwidgetopdracht die de leerlingen maken als voorbereiding op het lezen van plannen en kaarten in de klas.
Tips!
- Overdrijf niet met thuisopdrachten! Hou ze kort en krachtig: Liever filmpje van enkele minuten met enkele korte opdrachtjes of een korte oefening dan een uur documentaire kijken of alleen een (digitale) cursus doornemen.
- Een digitale begeleidende opdracht die leerlingen moeten indienen, maakt het ook gemakkelijker om op te volgen wie de opdracht effectief gemaakt heeft.
Bij begeleid zelfstandig leren (BZL) verwerven of verwerken de leerlingen individueel of in groepjes zelfstandig een deeltje leerstof in de klas met de leraar als coach. Digitale instructies onder de vorm van bookwidgets, filmpjes, PowerPoints, … zijn erg efficiënt om de leerlingen aan te sturen. Leraren spenderen minder tijd aan F2F instructies en leerlingen kunnen op hun eigen tempo werken.
Vooral een gepaste blend van online instructies met F2F klasmomenten zorgen voor een krachtige leeromgeving.
1. Instructies online i.p.v. F2F
Soms zijn online instructies veel handiger dan F2F instructies. Een mooi voorbeeld hiervan is het installeren van een app. Dat gaat het snelst met een instructiefilmpje en een stappenplan. F2F moet alles keer op keer herhaald worden, wat veel tijd en energieverlies is voor een leerkracht. Bovendien is het veel gemakkelijker om te differentiëren en coachen bij online instructies. De leerlingen zijn geconcentreerder en doelgerichter bezig. Het is het duidelijker wie echt hulp nodig heeft en dan heeft de leerkracht daar ook de tijd voor.
STEM-thema ‘Fermenteren van brood’
In het kader van dit STEM-thema krijgen de leerlingen de opdracht om een eigen brooddoos te maken. Om het zelfstandig leren aan te moedigen, krijgen de leerlingen een stappenplan met begeleidende instructiefilmpjes.
Stroomdiagram
STEM-thema ‘Op survivaltocht’
Hieronder vind je een voorbeeld van online instructies voor het installeren van een app die toelaat planten, dieren en paddenstoelen te herkennen op basis van hun foto.
2. Digitaal aangestuurd groepswerk gevolgd door F2F feedback
Hieronder vind je een voorbeeld van een groepswerk dat aangestuurd wordt door een bookwidget. De les wordt een krachtig leermoment omdat ze afgesloten wordt met F2F feedback van de leerlingen onderling met de leerkracht als coach.
STEM-thema ‘Op survivaltocht’
Outdoor learning lijkt een fysieke activiteit bij uitstek. Toch kan de leerwinst van outdoor learning enorm verhoogd worden als de activiteiten op het terrein gecombineerd worden met digitaal ondersteunde activiteiten in de klas of thuis.
Op survivaltocht
Voorbereidende opdracht thuis
Volgende opdrachten over eetbare planten kunnen de leerlingen thuis, in de klas, of in het open leercentrum op school voorbereiden. Hun antwoorden worden daarna F2F in de klas besproken. Wat ze op die manier leren, kunnen ze later gebruiken als ze effectief op survivaltocht gaan.
Opdracht in de klas
Onderstaande opdrachten rond het verzorgen van een gewonde kunnen de leerlingen samen in de klas uitvoeren. Ze rapporteren digitaal door schetsen, een filmpje en een foto up te loaden. Op een echte survivaltocht zijn de aangeleerde vaardigheden uiteraard belangrijk.
Filmpje met levensechte demo
Bekijk dit filmpje met een levensechte demo (voor het gebruik van chemische scheidingstechnieken in 'survivalcontext' kijk van 22min09 tot 25min57). Het toont bepaalde technieken en aandachtspunten die belangrijk zijn op survivaltocht. Filmpjes met een levensechte demo kunnen gebruikt worden als opwarmer voor een STEM-thema, als opfrissing van bepaalde voorkennis of om bepaalde technieken al even in de klas te laten zien zodat leerlingen beter voorbereid zijn als ze naar buiten gaan.
Op survivaltocht
Digitale tools kunnen ook de survivaltocht zelf verrijken
Vind de weg terug met topografische apps of google maps
Determineer eetbare planten met behulp van een app
.
Een van de onderzoekende scholen die deelnam aan dit project ging aan de slag met het gebruik van een bestaande STEM e-cursus als basis voor het ontwerpen van een blended STEM-project (praktijkonderzoekende school).
OS?! TEAM
In OS?! komt de analyse van de beginsituatie altijd ruim aan bod. De redenen om al dan niet digitaal te werken binnen de STEM-lessen werden dan ook uitgebreid besproken met het OS?! team:
-
Voordelen
De differentiatiemogelijkheden en de mogelijkheid om kwaliteitsvol expertenmateriaal aan te bieden. -
Nadelen
De te gestuurde aanpak van een volledige e-cursus.
LEERLINGEN
Ook bij de leerlingen werd gepolst naar hun beleving rond digitaal werken op school. Een groot aantal van de deelnemende leerlingen uit het 4e jaar Doorstroom STEM-wetenschappen stond open voor digitaal werken op school, al waren er zeker ook fervente tegenstanders. Opmerkelijk was dat zowel voor- als tegenstanders te kennen gaven dat digitaal werken snel aanleiding geeft tot distractie en minder participatie aan het leerproces.
Deze bevindingen bevestigen het idee om zelf een kwaliteitsvolle STEM-cursus te ‘blenden’ en hierin de voordelen van digitaal en face to face te combineren.
Bevindingen
OS?! TEAM
LEERLINGEN
Voor het blended STEM-project
Na het blended STEM-project
Na afloop van het blended STEM-project besprak een focusgroep van een tiental leerlingen hun ervaringen. Zowel voor- als tegenstanders van digitaal leren vonden de blended werkvorm een mooi compromis:
- Ze konden de focus beter bij het lesgebeuren houden.
- Ze gaven zichzelf een hogere participatiegraad.
- De variatie tussen face to face en digitaal werd als positief en leerbevorderend ervaren.
De leerlingen vertelden eveneens dat ze hun mening rond digitaal leren na het doorlopen van het blended STEM-project hebben bijgestuurd en dat ze de blended vorm erg geschikt vinden.
Beluister enkele korte audiofragmenten uit deze focusgroep:
Audio-opname 1
Audio-opname 2
Audio-opname 3